Dit artikel heb ik geschreven voor www.opanoma.nl

Sommige mensen vragen zich af waarom we zouden terugkijken naar het verleden, als de toekomst nog komen gaat. Is het heden of de toekomst niet veel belangrijker dan het verleden? Als opa of oma weet je hoe belangrijk de herinnering is. En ook de herinneringen die ontstaan bij je kleinkinderen. Niet naar het verleden willen kijken, is ontkennen dat je als mens gevormd en gemaakt bent door de tijd waarin je hebt geleefd. Hoe mooi zou het zijn om herinneringen mee te kunnen geven aan dat prachtige wondertje dat nu om een koekje vraagt? ‘Alsjeeeeblieefft, allerliefst oma van de hele wereld?’

Misschien heb je het al ontdekt bij je kleinkind, maar het geheugen van kinderen is vaak een stuk beter dan dat van ons. Als kleuter kan je kleinkind nog vaak verhalen oprakelen uit zijn peutertijd. Helaas komt er een moment waarop herinneringen van kinderen ‘overschreven’ worden door nieuwe herinneringen. Dit gaat door totdat ze een jaar of 10 zijn. Vanaf dat moment zijn bepaalde herinneringen blijvend.

Het verleden levend houden
Wat kun je als opa of oma zelf doen om het verleden levend te houden? Om je kleinkinderen meer te laten herinneren van de tijd die ze samen met jou hebben doorgebracht? Hieronder een aantal tips:

1. Verhalen vertellen
Door verhalen te vertellen en herinneringen op te halen, houd je het verleden levend. Kinderen zijn dol op verhalen. Vooral als het gaat om verhalen die over henzelf gaan van toen ze nog baby of peuter waren.

2. De kracht van herhaling
Door meerdere keren naar de speeltuin te gaan of vaker hetzelfde verhaal te vertellen, treed de kracht van herhaling in werking. Eigenlijk is het idee heel simpel: Hoe vaker iets herhaald wordt, hoe groter de kans dat het blijft hangen.

3. Het geschreven woord
Voor de oma’s of opa’s die gek zijn van schrijven en knutselen: houd een schriftje bij met gekke uitspraken (prietpraat), leuke uitjes en plak foto’s of leuke knipsels in. Het uiteindelijke resultaat is een verhalenbundel die een leven lang plezier biedt, vol inspiratie, herinneringen en liefde.

En dan het allerbelangrijkste:
Om de zeer bekende filosoof Schopenhauer te parafraseren:

‘We betreuren het dat niet alles (wat we met onze kleinkinderen doen) een permanente afdruk achterlaat maar het is geruststellend om te weten dat de mentale indruk die het heeft gemaakt, voordat het wordt vergeten de geest vormt en voedt, nog voordat het naar de achtergrond verdwijnt en niet meer direct (als herinnering) opgehaald kan worden.’

Dat je kleinkinderen alles herinneren wat jij met ze onderneemt, is onmogelijk. Maar waarom zouden we dat willen? Misschien is de herinnering wel helemaal niet zo belangrijk. Is het niet van grotere betekenis dat je met je kleinkind lacht, speelt, naar haar luistert of hem troost en daarmee bijdraagt aan haar vorming en aan zijn geluk?

Trots op jezelf
Ben je trots op je kleinkind? Wees dan trots op jezelf. Want dankzij jouw onvoorwaardelijke liefde en steun is dat kleine dappere mannetje, uitgegroeid tot een prachtige jongvolwassen man. Gevormd door veel gebeurtenissen die hij zich niet meer kan herinneren, maar die hem wel hebben gemaakt zoals die nu is.